Zasoby dotycz?ce bezpieczeństwa dzieci

Prowadzenie rozmów z?dzie?mi oraz m?odszymi i?starszymi nastolatkami o?udost?pnianiu nieodpowiednich zdj?? i?filmów

Nale?y regularnie rozmawia? o?zagro?eniach zwi?zanych z?udost?pnianiem nieodpowiednich zdj?? i?filmów.

Regularne rozmawianie z?m?odymi lud?mi o?potencjalnych zagro?eniach zwi?zanych z?udost?pnianiem nagich zdj?? i?filmów lub tre?ci maj?cych charakter seksualny (tzw. sexting) mo?e pomóc unikn?? problemów takich jak udost?pnianie zdj?? bez zgody. Najlepiej mówi? o?tym ze?spokojem i?co?pewien czas powraca? do?tematu.

Je?li dziecko powie Ci, ?e?dosta?o lub wys?a?o zdj?cie b?d? film, które zawieraj? nago?? lub maj? charakter seksualny, zachowaj spokój i?skup si? na?tym, jakiej pomocy mo?e potrzebowa? od?Ciebie Twoje dziecko. Doceń odwag?, któr? wykaza?o si? dziecko, mówi?c Ci?o?tej sytuacji, i?zapewnij je, ?e?wszystko b?dzie dobrze. Nast?pnie podejmij z?dzieckiem wspó?prac?, ?eby zminimalizowa? wszelkie potencjalne niebezpieczeństwa.

Uwaga: W?wybranych apkach Apple urz?dzenie Twojego dziecka zamazuje zdj?cia i?filmy, które mog? zawiera? nago??. Porozmawiaj z?dzieckiem o?tej funkcji i?o?tym, co?powinno zrobi?, je?li zobaczy rozmyte zdj?cie lub film.

    • Wyja?nij dziecku, ?e?nie nale?y udost?pnia? zdj?? ani filmów, na?których wida? intymne cz??ci cia?a (cz??ci cia?a, które zakrywa si? bielizn? lub strojem k?pielowym).
    • Zach?caj dziecko, ?eby w?razie otrzymania zdj?cia lub filmu, które s??rozmyte albo je?niepokoj?, zg?osi?o si? z?tym do?Ciebie.
    • Je?li dziecko przyjdzie do?Ciebie z?niestosownym zdj?ciem lub filmem albo zobaczysz je?na?jego urz?dzeniu, zachowaj spokój i?wyja?nij dziecku, dlaczego uwa?asz, ?e?to?zdj?cie lub film mog? by? niestosowne. Podzi?kuj dziecku, ?e?zg?osi?o si? z?tym do?Ciebie lub szczerze z?Tob? o?tym porozmawia?o. Nast?pnie wspólnie usuńcie zdj?cie lub film.
    • Cho? zainteresowanie cia?em mo?e by? naturalne, rozwa? konsultacj? ze?specjalist? zdrowia psychicznego, je?li Twoje dziecko wykazuje cz?ste lub nadmierne zainteresowanie nago?ci? i?seksualno?ci?.

    • Nastolatki musz? mie? ?wiadomo??, ?e?niektórzy przest?pcy podszywaj? si? pod ich rówie?ników, proponuj?c wymian? zdj?? lub filmów zawieraj?cych nago?? b?d? maj?cych charakter seksualny. Tacy przest?pcy wykorzystuj? nast?pnie otrzymane zdj?cia lub filmy do?wymuszeń o?tle seksualnym (z?ang. sextortion), szanta?uj?c ofiar?, ?e?opublikuj? lub roze?l? takie zdj?cia, o?ile nie otrzymaj? pieni?dzy lub korzy?ci seksualnych.
    • Je?li dowiesz si?, ?e?Twoje nastoletnie dziecko otrzymuje lub wysy?a nagie zdj?cia b?d? filmy, zachowaj spokój i?spróbuj zrozumie? jego motywy. Je?li nastoletnia osoba otrzyma niechciane zdj?cie lub film, mo?e jej to?sprawi? przykro?? i?by? przejawem zastraszania lub n?kania.
    • Czasami nagie zdj?cia lub filmy s? udost?pniane pod wp?ywem nacisków. Zdarza si? te?, ?e nadawcy udost?pniaj? lub rozsy?aj? zdj?cia b?d? filmy bez zgody osoby, od której one pochodz?. Je?li zdj?cia s? udost?pniane bez zgody lub uczestnicz? w?tym doro?li, zastanów si? nad poinformowaniem organów ?cigania.
    • ?agodnie porozmawiaj ze?swoim nastoletnim dzieckiem o?zagro?eniach zwi?zanych z?wysy?aniem i?otrzymywaniem nagich zdj?? i?filmów. Zwró? dziecku uwag?, ?e?kto? mo?e kiedy? celowo lub przypadkowo przes?a? takie tre?ci dalej, co?mo?e wywo?a? u?dziecka poczucie wstydu, by? form? prze?ladowania lub skrzywdzi? je?w?inny sposób.
    • To wa?ne, ?eby zapewni? m?odego cz?owieka, ?e cho? upublicznienie takich zdj?? lub filmów mo?e by? upokarzaj?ce, to nie jest jednak koniec ?wiata. S? osoby, w?tym Ty, które mog? pomóc w?takiej sytuacji i?wszystko skończy si? dobrze.

Dowiedz si? wi?cej

Wskazówki, które pomog? dzieciom bezpiecznie u?ywa? internetu

Dbanie o?to, ?eby dzieci i?nastolatki korzysta?y z?internetu w?bezpieczny i?racjonalny sposób.

?eby zachowa? bezpieczeństwo online:

  • Znasz swoje dziecko lepiej ni? ktokolwiek inny. To, co?sprawdza si? u?jednego dziecka, nie musi dzia?a? u?innych. Wszystko zale?y od?wieku, poziomu dojrza?o?ci i?innych czynników.
  • Zainteresuj si? aplikacjami, których u?ywa Twoje dziecko i?odwiedzanymi przez nie stronami. Poznaj ulubione apki i?gry swojego dziecka, ?eby wiedzie?, jak dzia?aj?, pozna? ich ustawienia prywatno?ci i?zrozumie?, dlaczego dziecko je?lubi.
  • Komunikacja jest najwa?niejsza. Przeprowadzaj z?dzieckiem rozmowy, nie wyk?ady. Dawaj mu do zrozumienia, ?e mo?e si? do Ciebie zwróci? z?ka?dym problemem. Pokazuj dziecku, ?e Twoja reakcja b?dzie wywa?ona i?zale?y Ci na tym, ?eby je chroni?, a?nie kara?.
  • Rozmawiaj z?dzieckiem o?bezpieczeństwie i?prywatno?ci, a?tak?e o?tym, jak wa?ne jest stosowanie silnych, unikalnych hase? i?innych metod uwierzytelniania, takich jak autoryzacja na?podstawie twarzy lub odcisku palca.
  • M?odym ludziom nale?y u?wiadamia? istnienie takich zagro?eń, jak rozpowszechnianie nagich lub intymnych zdj?? b?d? filmów, n?kanie, dezinformacja i?szkodzenie ich dobremu imieniu. Taka rozmowa mo?e by? krótka, ale nale?y do?niej wraca?. Zapewniaj dziecko, ?e?je?li zdarzy si? co? z?ego, zawsze mo?e na?Ciebie liczy?.
  • Zastanów si?, czy nie stosowa? takich narz?dzi, jak Czas przed ekranem, do?monitorowania tego, jak dziecko korzysta z?urz?dzeń. Takie post?powanie musi mie? jednak walory edukacyjne, a?mechanizmy kontroli nale?y zmienia? wraz z?rozwojem dziecka. Takie dzia?ania sprawi?, ?e?dziecku ?atwiej przyjdzie nauczy? si? odpowiedzialnego u?ytkowania urz?dzeń teraz i?w?przysz?o?ci.

Nagabywanie dzieci w?celach seksualnych

Oznaki nagabywania na?tle seksualnym i?rozmawianie o?tym z?dzie?mi i?nastolatkami.

Osoba, która nagabuje dziecko na?tle seksualnym, buduje relacj? z?dzieckiem, ?eby nim manipulowa?, wykorzysta? je?i?skrzywdzi?. Takie osoby d??? do?zaprzyja?nienia si? z?dzieckiem, stopniowo zdobywaj?c jego zaufanie, ?eby pó?niej je?wykorzysta?.

Osoby nagabuj?ce dzieci s??cz?sto cierpliwe, wytrwa?e i?dobre w?manipulacji. Czasami osoby, które nagabuj? dzieci w?internecie, znaj? je?na??ywo.

Prowad? z?dzieckiem dostosowane do?jego wieku rozmowy o?nagabywaniu, ?eby chroni? je?przed tym zjawiskiem. Zapewnij swoje dziecko, ?e?nie ono jest winne temu, ?e?kto? je?nagabuje.

Otwarta komunikacja odgrywa kluczow? rol?. Ochrona dziecka przed nagabywaniem wymaga ci?g?ego dzia?ania, ?eby dziecko wypracowa?o mechanizmy wykrywania zagro?eń i?swobodnie informowa?o Ci? o?tym, ?e?dzieje si? co? z?ego.

  • Cho? poni?sze sygna?y nie musz? oznacza? nagabywania na?tle seksualnym, to?rodzice powinni by? wyczuleni, je?li dziecko:

    • Nie chce mówi? o?tym, co?robi w?internecie.
    • Szybko wy??cza, chowa lub zamyka urz?dzenie, gdy kto? wchodzi do?pokoju.
    • Otrzymuje prezenty, pieni?dze, narkotyki, alkohol lub inne warto?ciowe przedmioty z?niewiadomego ?ród?a.
    • Korzysta z?internetu do?pó?na w?nocy lub o?nietypowych godzinach.
    • Wydaje si? smutne, przygn?bione, zdenerwowane lub przestraszone.

    Porozmawiaj z?dzieckiem, ?eby sprawdzi?, czy ktokolwiek w?internecie:

    • Oferuje mu?prezenty.
    • Rozmawia z?nim o?romantyczno?ci, mi?o?ci lub?seksie.
    • Wysy?a mu?lub prosi je?o?zdj?cia lub filmy, które zawieraj? nago?? lub maj? podtekst seksualny.
    • Prowadzi z?nim niestosowne, bardzo osobiste rozmowy.
    • Prosi je?o?dochowywanie tajemnic.
    • Próbuje odseparowa? je?od?rodziny lub przyjació?.
    • Prosi je?o?zmian? platformy, na?której ze?sob? rozmawiaj?.

  • Rozmowa z?dzieckiem to, niezale?nie od?jego wieku, najlepszy sposób, ?eby dowiedzie? si?, czy kto? nagabuje je?w?internecie i?ustrzec je?przed zagro?eniem.

    • Z?dzieckiem i?nastolatkiem nale?y regularnie rozmawia? o?jego aktywno?ci w?internecie.
    • T?umacz dziecku, ?e?niektórzy wykorzystuj? internet, ?eby szkodzi? dzieciom i?m?odzie?y. Takie osoby mog? udawa? ich przyjació? i?prosi? je?o?robienie rzeczy, które s??niebezpieczne.
    • Obiecaj dziecku, ?e?nie b?dziesz si? gniewa?, je?li powie Ci?o?czym? z?ym lub przyzna si? do?b??du. Dzieci nie zg?aszaj? nagabywania, bo?osoby dopuszczaj?ce si? nadu?y? ?eruj? na?ich l?ku przed kar?.
    • Wspólnie z dzieckiem okre?l zasady i?granice. Ustalcie m.in., kiedy mo?na, a?kiedy nie mo?na kontaktowa? si? w?internecie z?osobami, których si? nie zna. Zastanów si? nad korzystaniem z?takich narz?dzi, jak Czas przed ekranem, ?eby kontrolowa?, jak Twoje dziecko korzysta z?technologii.
    • Upewnij si?, ?e?Twoje dziecko wie, jak zg?asza? u?ytkowników oraz blokowa? i?wycisza? konta w?aplikacjach, których u?ywa.
    • Rozmawiajcie o?zasadach i?ustawieniach zapewniaj?cych bezpieczeństwo i?prywatno?? w?internecie.
    • Upewnij si?, ?e?dziecko wie, jakie dane osobowe mo?na, a?jakich nie mo?na udost?pnia? w?internecie. Powinno te? wiedzie?, z?czego to?wynika.
    • Naucz dziecko rozró?nia? dobre interakcje od?takich, które mog? generowa? problemy lub zagro?enia. Zapewnij dziecko, ?e?je?li ktokolwiek sprawi, ?e?poczuje si? ono ?le z?jakiegokolwiek powodu, zawsze mo?e poprosi? Ci? o?pomoc.

    Rozmawianie o?nagabywaniu z?ma?ym dzieckiem:

    • U?ywaj prawid?owych nazw poszczególnych cz??ci cia?a i?wyja?nij dziecku, które z?nich s??intymne i?dlaczego.
    • Przestrzegaj dziecko przed jakimikolwiek rozmowami z?doros?ymi, których nie zna.
    • Wyt?umacz dziecku ró?nice mi?dzy dozwolonymi sekretami, np. trzymaniem w?tajemnicy imprezy niespodzianki, a?tymi, które s??z?e, np. gdy dziecko nie mówi zaufanemu doros?emu, ?e?jest przera?one lub zastraszane.

    Rozmawianie o?nagabywaniu ze?starszymi dzie?mi i?m?odszymi nastolatkami:

    • Stwarzaj dziecku okazje do?mówienia Ci?o?trudnych rzeczach. Chwal dziecko za?mówienie Ci?o?takich sytuacjach i?dawaj mu?do?zrozumienia, ?e mu pomo?esz.
    • Pami?taj, ?e?dzieci ró?ni? si? swoj? wra?liwo?ci?.

    Rozmawianie o?nagabywaniu ze?starszymi nastolatkami:

    • Rozmawiaj z?dzieckiem szczerze o?nagabywaniu w?sposób, który nie budzi w?nim strachu.
    • Przypominaj, ?e?nie ka?dy jest tym, za?kogo si? podaje, i?nie wszyscy kieruj? si? dobrymi intencjami.
    • Uszanuj to, ?e?nastolatki mog? by? zainteresowane seksualno?ci?, ale zapewnij dziecko, ?e?mo?e si? z?Tob? skonsultowa?, je?li natrafi na?co?, co?je?przerazi.
    • Przypominaj dziecku, ?e?ma?prawo ignorowa?, zg?osi? i?zablokowa? ka?d? osob?, która sprawi, ?e?poczuje si? ono nieswojo.
    • T?umacz dziecku, ?e?wszystko, co?udost?pnia w?internecie, mo?e zosta? skopiowane i?przes?ane dalej?– przypadkowo lub celowo.

    Pami?taj: To?Ty?znasz swoje dziecko najlepiej. Sposób, w?jaki rozmawia si? z?dzieckiem na?trudne tematy powinien zale?e? od?jego wieku, dojrza?o?ci i?innych czynników, w?tym jego wra?liwo?ci i?stanu emocjonalnego.

    Dziecko mo?e niech?tnie rozmawia? o?swoich kontaktach internetowych i?mo?e nie by? ?wiadome, ?e jest nagabywane. Zapewnij swoje dziecko, ?e nie jest winne temu, ?e kto? je nagabuje.

Post?powanie w?przypadku cyberprzemocy

Jak rozpozna? zagro?enie i?pomóc dziecku lub nastolatkowi.

Cyberprzemoc jest form? dr?czenia za?po?rednictwem urz?dzeń cyfrowych takich jak telefon, komputer lub tablet. Do?n?kania mog? s?u?y? wiadomo?ci SMS, komunikatory, czaty, mejle, gry internetowe, media spo?eczno?ciowe, streaming na??ywo, zdj?cia i?filmy. N?kanie zwykle definiuje si? jako agresywne i?powtarzalne ataki s?owne lub fizyczne, w?których sprawca wykorzystuje nierówny uk?ad si?, ale ka?dy rodzaj dr?czenia, w?tym zniewa?anie, gro?by, podszywanie si?, rozpowszechnianie plotek czy wykluczenie, mo?e mie? równie negatywne skutki. Obrazy zawieraj?ce nago?? mog? s?u?y? jako narz?dzie przemocy. Cyberprzemocy towarzyszy cz?sto przemoc fizyczna w?szkole lub otoczeniu. Wed?ug badania Pew Research Center z?2022?roku ?niemal po?owa amerykańskich nastolatków by?a prze?ladowana lub n?kana w?internecie”.

To, ?e?dziecko jest ofiar? cyberprzemocy, nie zawsze jest oczywiste. Czasami mo?e Ci?o?tym nie mówi?. Nale?y zwraca? uwag? na?nast?puj?ce sygna?y, które mog?, cho? nie musz?, oznacza?, ?e?dziecko do?wiadcza cyberprzemocy: dziecko ma?trudno?ci z?zasypianiem, nie chce chodzi? do?szko?y, ma?obni?on? samoocen? lub inaczej ni? dot?d korzysta z?internetu, na?przyk?ad stale sprawdza media spo?eczno?ciowe lub chowa urz?dzenia, gdy jeste? w?pobli?u.

Cyberprzemocy mo?e do?wiadczy? ka?de dziecko, ale niektóre dzieci s??bardziej na?ni? nara?one. Wi?ksze ryzyko dotyczy dzieci z?grup marginalizowanych, np. ze?wzgl?du na?religi? lub pochodzenie etniczne, dzieci z?niepe?nosprawno?ciami, m?odzie?y LGBTQ+ i?ka?dego dziecka, które wygl?da lub zachowuje si? nietypowo.

Prowadzenie z?dzieckiem cz?stych, krótkich rozmów o?jego aktywno?ci online sprzyja budowaniu relacji, która zach?ca je, ?eby powiedzia?o Ci, je?li do?wiadczy cyberprzemocy. To?wa?ne, ?eby dziecko wiedzia?o, ?e?nie jest temu winne, a?do?tego mo?e liczy? na?ludzi, którzy pomog? mu?poradzi? sobie z?tym problemem.

    • Zachowaj spokój, nie przesadzaj w?swojej reakcji i?nie obwiniaj swojego dziecka. Odebranie dziecku urz?dzenia zwykle w?niczym nie pomaga.
    • Zacznij od?wys?uchania dziecka. Dowiedz si?, co?si? sta?o i?jak w?zwi?zku z?tym czu?o si? Twoje dziecko. Oka? swojemu dziecku wsparcie.
    • Je?li kto? wysy?a dziecku niestosowne zdj?cia lub tre?ci, które wywo?uj? u?dziecka dyskomfort, mo?esz doradzi? mu, ?eby ignorowa?o takie wiadomo?ci.
    • Zach?? dziecko do?stosowania takich rozwi?zań, jak blokowanie lub wyciszanie kont i?zg?aszanie takich tre?ci na?platformie, na?której dosz?o do?incydentu.
    • Zastanów si? z?dzieckiem nad strategiami, które mog? przerwa? cyberprzemoc. Przemy?l, jak mo?esz pomóc dziecku si? pozbiera? i?odzyska? pewno?? siebie.
    • Szukaj planów i?rozwi?zań wspólnie ze?swoim dzieckiem. Skutkiem cyberprzemocy jest cz?sto poczucie utraty kontroli nad swoj? pozycj? spo?eczn?, a?zaanga?owanie dziecka mo?e pomóc mu?j??odzyska?.
    • W?razie w?tpliwo?ci popro? o?pomoc pedagoga szkolnego, nauczyciela lub innych specjalistów.
    • Czasami upublicznienie sprawy przez rodziców mo?e pogorszy? sytuacj?, dlatego reakcja powinna by? dobrze przemy?lana.
    • Je?li oprawc? Twojego dziecka jest inne dziecko, spróbuj skontaktowa? si? z?jego rodzicami i?szko??, ?eby wp?yn?? na?jego zachowanie.

  • Potraktuj spraw? powa?nie. Cyberprzemoc mo?e wynika? z?cierpienia dziecka i?prowadzi? do?jeszcze powa?niejszych problemów. Przed wyci?gni?ciem konsekwencji, dowiedz si?, dlaczego Twoje dziecko jest z?o?liwe lub zachowuje si? agresywnie.

    Powody takiego zachowania mog? by? ró?ne. Oto niektóre z?nich:

    • Próba dopasowania si? do?grupy rówie?niczej, w?której stosuje si? cyberprzemoc.
    • Do?wiadczanie l?ku, z?o?ci, depresji, braku kontroli, frustracji lub stresu.
    • Do?wiadczanie cyberprzemocy.
    • Potrzeba sprawowania kontroli.
    • Próba zwrócenia na?siebie uwagi.
    • Brak pe?nego zrozumienia negatywnych skutków cyberprzemocy.

    Je?li dziecko stosuje cyberprzemoc wobec innych, rodzice i?inni zaufani doro?li mog?:

    • Dowiedzie? si?, co?dzieje si? z?dzieckiem i?spróbowa? okre?li?, dlaczego stosuje ono cyberprzemoc. Przeanalizowa? stan emocjonalny dziecka oraz grup? rówie?nicz? i?inne czynniki.
    • Porozmawia? z?dzieckiem i?wyja?ni?, dlaczego cyberprzemoc mo?e mie? negatywne skutki dla innych i?dla dziecka oraz jest ca?kowicie niedopuszczalna. U?wiadomi? dziecku znaczenie uprzejmo?ci i?empatii, a?tak?e ich oddzia?ywania na?innych.
    • Rozwa?y? konsultacj? z?pedagogiem szkolnym lub innymi specjalistami, ?eby otrzyma? porady i?ustali? strategie post?powania.
    • U?wiadomi? dziecku, ?e?cyberprzemoc ma?swoje konsekwencje.
    • Poszuka? sposobów, w?jakie dziecko mo?e naprawi? swoje relacje ze?skrzywdzon? osob?.

Skorzystaj ze?wsparcia w?sferze zdrowia emocjonalnego i?psychicznego

Musisz natychmiast skontaktowa? si? z?przeszkolonym doradc?? Telefon zaufania prowadzi bezp?atn?, anonimow? infolini? dla dzieci i?doros?ych, która dzia?a ca?? dob?, siedem dni w?tygodniu.

Odwied? stron? telefonu zaufania, ?eby dowiedzie? si? wi?cej

Zg?aszaj

Niepokoj?ce tre?ci mo?esz zg?osi? anonimowo na?stronie dyzurnet.pl.

Odwied? stron? dyzurnet.pl, ?eby dowiedzie? si? wi?cej.