apple stories
iPhone pozwala dzia?aczowi na rzecz osób z?niepe?nosprawno?ciami zachowa? swój g?os
Opracowane przez Apple nowe u?atwienie dost?pu w?zakresie mowy daje Tristramowi Inghamowi, lekarzowi i?dzia?aczowi na rzecz osób z?niepe?nosprawno?ciami, wsparcie w?obliczu niepewnej przysz?o?ci
Przedstawiaj?c si?, Tristram Ingham cz?sto wita si? w?j?zyku maoryskim i?dopiero potem przechodzi na angielski. G?os tego Nowozelandczyka brzmi uprzejmie, mi?kko i?zdecydowanie, a?jego w?a?ciciel starannie wa?y ka?de s?owo. Ingham jest lekarzem, pracownikiem naukowym i?dzia?aczem na rzecz osób z?niepe?nosprawno?ciami, wi?c to, co mówi, ma znaczenie.
Ingham cierpi na dystrofi? twarzowo-?opatkowo-ramieniow? (ang. facioscapulohumeral muscular dystrophy, FSHD). Efektem tego schorzenia jest post?puj?ca degeneracja mi??ni, która zaczyna si? w?obr?bie twarzy, barków i?ramion, a?z?up?ywem czasu potrafi uniemo?liwi? mówienie, samodzielne jedzenie i?w?niektórych wypadkach tak?e mruganie. W?2013?r. m??czyzna zacz?? u?ywa? wózka inwalidzkiego, a?kilka lat temu zaobserwowa? zmiany w?swoim g?osie.
?Zauwa?y?em, ?e pod koniec intensywnego dnia trudniej mi wydoby? z?siebie g?os”, wyja?nia Ingham. Opowiada te? o?frustruj?cej sytuacji, która mu si? niedawno wydarzy?a: ?Miesi?c temu mia?em wyg?osi? prezentacj? na konferencji i?w?dniu wyst?pienia okaza?o si?, ?e oddech uniemo?liwia mi mówienie. Musia?em poprosi? inn? osob? o?przedstawienie pracy, któr? napisa?em”.
W?przysz?o?ci Ingham mo?e ca?kowicie utraci? zdolno?? pos?ugiwania si??g?osem. ?W?kontek?cie zawodowym mam pe?n? ?wiadomo??, ?e jest mi coraz ci??ej u?ywa? g?osu. Wiem, ?e gdy jestem zm?czony, zaczynam mówi? ciszej i?trudniej mnie zrozumie?”, opowiada m??czyzna, zwracaj?c uwag? na poznawczy dysonans post?puj?cego ograniczenia. ?Jako cz?owiek staram si? jednak o?tym nie my?le?, bo có? mog? na to poradzi??”
Tej jesieni firma Apple udost?pni?a now? funkcj? G?os indywidualny dla systemów iOS?17, iPadOS?17 i?macOS?Sonoma. G?os indywidualny pozwala u?ytkownikom zagro?onym utrat? mowy wygenerowa? g?os brzmi?cy jak ich w?asny. W?tym celu musz? tylko wykona? zestaw instrukcji tekstowych i?nagra? 15?minutowy plik d?wi?kowy. Apple od dawna jest w?awangardzie neuronowych technologii konwersji pisma na mow?. Dzi?ki funkcji G?os indywidualny firma Apple mo?e trenowa? sieci neuronowe w?ca?o?ci na urz?dzeniu, co pozwala rozwija? u?atwienia dost?pu w?zakresie mowy bez uszczerbku dla zabezpieczeń prywatno?ci.
?Spo?eczno?ci osób z?niepe?nosprawno?ciami s? ?wiadome mo?liwo?ci wypowiadania si? za pomoc? g?osów po?rednicz?cych”, t?umaczy Ingham. ?Historycznie g?osem osób z?niepe?nosprawno?ciami byli po?rednicy, na przyk?ad rodzina. Technologia, która pozwala zachowa? g?os i?z niego korzysta?, oznacza autonomi? i?mo?liwo?? samostanowienia”.
Ingham utworzy? swój g?os indywidualny na potrzeby przygotowanego przez Apple filmu ?The Lost Voice” (Utracony g?os), w?którym za pomoc? iPhone’a czyta na g?os?now? ksi??k??pod tym samym tytu?em przygotowan? dla dzieci z?okazji Mi?dzynarodowego Dnia Osób z?Niepe?nosprawno?ciami. Podczas pierwszego kontaktu z?now? funkcj? Ingham by? zdumiony, jak ?atwo by?o wygenerowa? g?os i??e brzmia? on tak podobnie do tego, jak sam si? wypowiada.
?Ul?y?o mi, wszystko by?o bardzo zrozumia?e”, opowiada Ingham, wspominaj?c g?os wygenerowany przez iPhone’a. ?Bardzo si? ciesz?, ?e ta funkcja mówi moim g?osem i?z?moj? manier?, a?nie z?amerykańskim, australijskim czy brytyjskim akcentem”.
Firma Apple udost?pni?a tej jesieni tak?e inne u?atwienie dost?pu w?zakresie mowy, a?mianowicie funkcj? Mowa na ?ywo. Za jej pomoc? u?ytkownicy mog? wpisa? s?owa, które chc? wypowiedzie?, aby zosta?y odczytane za pomoc? nagranego przez nich g?osu indywidualnego lub dowolnego g?osu wbudowanego w?system. Integracja funkcji Mowa na ?ywo z?funkcjami takimi jak Sterowanie prze??cznikami i?AssistiveTouch, które umo?liwiaj? alternatywne metody interakcji z?urz?dzeniem oparte na dotyku, pozwala u?ytkownikom z?ograniczeniami w?zakresie sprawno?ci fizycznej, motoryki lub mowy komunikowa? si? ze ?wiatem w?najwygodniejszy i?najbardziej naturalny dla nich sposób.
?Technologia mo?e by? kluczowa dla zachowania naturalnego brzmienia g?osu”, stwierdza Blair?Casey, dyrektor wykonawczy organizacji non profit Team Gleason. Organizacja ta wspiera osoby ze stwardnieniem zanikowym bocznym (?ac. sclerosis lateralis amyotrophica, SLA), które równie? jest post?puj?c? chorob? degeneracyjn? i?prowadzi do utraty mowy u?co trzeciej zdiagnozowanej osoby. ?Nasz g?os jest cz??ci? naszej to?samo?ci”, mówi Casey. ?W?obliczu choroby takiej jak SLA, która grozi utrat? mowy, narz?dzia podobne do funkcji G?os indywidualny mog? pomóc zachowa? swój niepowtarzalny, prawdziwy g?os”.
?W?Apple projektujemy dla wszystkich, w?tym dla osób z?niepe?nosprawno?ciami”, zaznacza Sarah Herrlinger, starsza dyrektorka Apple w?pionie Accessibility Policy and Initiatives. ?Komunikacja jest kluczowym wyró?nikiem cz?owieczeństwa, a?nam zale?y na tym, by wspiera? u?ytkowników, którzy nie mówi?, oraz osoby zagro?one utrat? mowy”.
Dla Inghama funkcja G?os indywidualny to tylko jedno z?wielu narz?dzi, dzi?ki którym mo?e dalej robi? to, co kocha.
?Nie jestem gotów, by siedzie? w?domu”, zwierza si? Ingham. ?Pracuj?, dzia?am jako wolontariusz i?chc? robi??co??warto?ciowego. Technologia mi w?tym pomaga”.
Do zawodowych osi?gni?? Inghama nale?y mi?dzy innymi autorstwo powszechnie stosowanej w?epidemiologii koncepcji bańki covidowej. Ingham pierwszy zaproponowa? j? jako metod? ochrony osób z?niepe?nosprawno?ciami i?obni?on? odporno?ci? na pocz?tku pandemii. Ponadto Ingham jest prezesem krajowego organu przedstawicielskiego maoryskiej spo?eczno?ci osób z?niepe?nosprawno?ciami, doradza Nowozelandzkiemu Ministerstwu Zdrowia, a?przy tym jest starszym pracownikiem naukowym na Wellington’s Department of Medicine przy University of Otago.
Najwa?niejsze jest dla niego jednak zachowanie osobistych relacji z?rodzin? i?przyjació?mi bez wzgl?du na swoj? zdolno?? do mówienia.
?Mam troje wnucz?t”, wyja?nia. ?Uwielbiam czyta? im bajki na dobranoc. Nocuj? u?mnie do?? cz?sto i?kochaj? historie o?morskich stworzeniach, tsunami i?tym podobnych. Chc? mie? pewno??, ?e w?przysz?o?ci nadal b?d? móg? je im opowiada?”.
?Nigdy nie wiadomo, co niesie los”, dodaje, ?dlatego uwa?am, ?e maj?c co? tak cennego, co??niczym taonga, czyli skarb, trzeba zrobi? wszystko, co mo?liwe, by tego nie straci?”.
Media
-
Tekst tego artyku?u
-
Zdj?cia z?tego artyku?u